Een Engelandvaarder met roots in Aalten –
Gerrit Jan Kuenen

Gerrit Jan Kuenen
13 januari 1918 – 1 juni 1944 (26 jaar)
Begraafplaats Duinrust Beverwijk, vaknr. 640

Gerrit Jan Kuenen was Engelandvaarder.

Jan Kuenen was de oudste zoon van Gerrit Jan Engelbertus Hendrikus Kuenen en Gerritje Johanna Theodora Roelofswaard‏. Jan was nog jong toen het gezin naar Beverwijk trok. Jan had een MTS opleiding gevolgd en had  baan als technisch tekenaar bij een Machinefabriek in Beverwijk toen hij op 2 februari 1938 werd opgeroepen om zijn militaire dienstplicht te vervullen. Hij werd korporaal-geweermaker. Door een beschadiging aan zijn meniscus die hij tijdens diensttijd opliep werd hij afgekeurd. Daarna vond hij werk als werktuigbouwkundige bij Hoogovens in IJmuiden.

Tijdens de inval van de Duitsers,1940 zat hij zich thuis te verbijten. Al gauw bedacht hij samen met zijn collega Kees van der Poel ook uit Beverwijk allerlei manieren om de Duitsers dwars te zitten. Ze bedachten zich het stoute plan om met een zekere Piet Servaas, die piloot was, om op en vliegbasis nabij Bergen een Messerschmitt te kapen en daarmee naar Engeland te vliegen. Uiteindelijk ging bleek het plan niet haalbaar.

In het voorjaar van 1941 werd een ander plan gesmeed om met een zeesloep de Noordzee over te steken. Nadat de poging  wegens de sterke tegenwind een dag was uitgesteld, vertrok op 20 april 1941 vanuit Wijk aan Zee een sloep naar Engeland waarin naast Jan nog 10 andere mensen meevoeren. Eénmaal op zee bleek het toch onmogelijk te zijn om verder gegaan. Door het ruwe weer Sloeg Jan  overboord, maar gelukkig kon hij weer aan boord worden gehesen. Opnieuw moest men terug keren. Daardoor is Jan verdacht. Op 16 mei wordt hij gearresteerd, ondervraagd  en weer vrijgelaten. De volgende dag gebeurt dit echter opnieuw. Hij voelt nu dat de grond hem te heet onder voeten wordt en besluit om over land naar Engeland te gaan, en na een lange reis komt via België en Frankrijk, in Spanje, In Perpignan (Frankrijk) loopt hij zijn vriend Kees van der Poel weer tegen het lijf, waarna ze samen de Pyreneeën oversteken. In Zaragoza worden ze gearresteerd en brengen een maand in de gevangenis en twee maanden in een concentratiekamp in Miranda de Ebro door. Na een maand worden ze door het Amerikaanse Rode Kruis naar Madrid gebracht. Vervolgens gaat de reis overzee naar Curaçao. Vandaar komt Jan via New York in Canada terecht om uiteindelijk op 17 december 1942 aan te komen in Engeland

Jan wordt uiteindelijk gerekruteerd en opgeleid tot geheim agent opgeleid bij de Britse geheime dienst SOE waar hij het schopt tot 2de luitenant. Hij krijgt een uitgebreide opleiding als sabotage- instructeur. Toch is zijn blazoen niet geheel ongeschonden. Zo wordt hij enkele malen in beschonken toestand in divers bars aangetroffen en zelfs éénmaal door de Militaire Politie gearresteerd. Ook laat hij zich in met vele vrouwen, wat hem op een geslachtsziekte komt te staan. Lange tijd wordt hij als niet volledig betrouwbaar gezien. Mede door zijn vasthoudendheid en anti-Nazi gevoelens weet hij toch het vertrouwen te winnen. Na een grondige voorbereiding zal hij dan eindelijk in de nacht van 31 mei op 1 juni 1944 samen met een andere geheim agent Cees Dekkers nabij Eindhoven gedropt worden. Samen met vier andere bemanningsleden stappen ze op het vliegtuig een Hudson (V9155) van het 161 Special Duties Squadron. Het loopt echter heel anders. Het vliegtuig waarin ze zitten, vliegt te dicht langs het afweergeschut nabij de basis Gilze en Rijen. Fel geschut van de Flak raakt het vliegtuig waardoor het neerstort. Niemand overleeft de crash en ze worden ter plekke begraven.

Na de oorlog werd Jan Kuenen op 22 september 1945 met militaire eer op begraafplaats Duinrust herbegraven. Ter nagedachtenis aan hem werd In 1959 in Beverwijk een straat naar hem vernoemd.

Bronnen:
Website ogs.nl, (Oorlogsgravenstichting)
© Bernard O’Connor: Sabotage in Holland.
Foto Jan Kuenen: © Aaldert van de Waal
Foto grafsteen © Oorlogsgravenstichting
Archief © Nationaal Onderduikmuseum Aalten

Gerrit Jan Kuenen
13 januari 1918 – 1 juni 1944 (26 jaar)
Begraafplaats Duinrust Beverwijk, vaknr. 640

Graf Gerrit Jan Kuenen op Begraafplaats Duinrust in Beverwijk