De laatste bommen van 8 februari 1945 vallen in het dorp
Clarel Susan Smit 3 april 1906 – 6 juni 1945
Begraafplaats Berkenhove, Grafnr. 392
Clarel Susan Smit kwam in 1933 vanuit Arnhem naar Aalten waar hij als leraar verbonden was aan de Chr. MULO (de Breukelaarschool) aan de Piet Heinstraat. De school is vernoemd naar de oprichter van deze school: Ds. Breukelaar, dhr. Piet Rhebergen was de eerste directeur.
Wanneer er op 8 februari 1945 een hevig bombardement in Dale plaatsvindt, vallen er ook enkele splinterbommen op de hoek Haartsestraat/Wilhelminastraat.
Clarel Smit verlaat juist op dat moment het huis van zijn collega van Lente als bomscherven hem treffen. Hij raakt zodanig gewond aan zijn voeten en benen dat hij als gevolg hiervan door complicaties enkele maanden later alsnog overlijdt op 6 juni 1945 in het noodhospitaal in Harreveld. Hij laat zijn vrouw en 6 kinderen achter
Ook werd de zoon Piet van collega van Lente gewond.
Dick Heinen die destijds aan de Wilhelminastraat 2 woonde (in de oorlog heette dat de Willem de Zwijgerstraat), liet het volgende optekenen:
Het was begin 1944. Ik was dus 6 jaar. Piet van Lente en ik speelden met de bolderkar.
Piet was de zoon van bovenmeester Van Lente. Piet was ook 6 jaar. Piet was aan de beurt om in de kar te zitten en ik trok de kar. We waren de hele oorlog vergeten en speelden zoals alle 6-jarigen buiten spelen. Maar het was wel oorlog en opeens klonk het luchtalarm. We moesten vliegensvlug een veilige plek zoeken. Piet kon niet uit de kar komen, omdat hij tussen de voor- en achterstang zat. Ik trok de kar achter de heg en liet me op de grond vallen. Piet lag zo laag mogelijk in de kar. We lagen er nog maar net, toen er een splinterbom viel. Toen ik na het vallen van de bom opzij keek naar Piet, zag ik iets wat ik mijn hele leven niet vergeten ben en vergeten zal. Piet lag enorm te bloeden. Hij miste één oog. Hij had een scherf door zijn linkerbeen gekregen. In zijn borst zat een diepe wond. Ik stond op en rende weg om iemand van zijn familie op te halen. Wat moest een 6-jarige met zo’n gewond vriendje? Meester Smit was op dat moment bij de familie Van Lente. Hij was meester aan dezelfde school als de vader van Piet. Hij was van mening dat je bij een bombardement buiten veiliger was dan binnen. Om bij het huis van de Van Lentes te komen, moest je een trapje op en toen ik daar kwam aanrennen lag meester Smit bij dat trapje. Hij was ook getroffen door de splinterbom. Naast hem lag zijn voet, die er helemaal af was. De voet zat nog in de schoen. Meester Smit is naar Groenlo gebracht en enkele dagen later overleden. Zijn dochter Mechteld heb ik een paar jaar geleden nog ontmoet op een reünie. Ze vroeg of ik haar dit verhaal wilde vertellen, want ze had gehoord dat ik erbij geweest was. Ze had haar vader nauwelijks gekend. Piet heeft het gelukkig wel gered. Hij kreeg een glazen oog, waardoor het net was of hij een beetje scheel keek.
De verklaring van Dick Heinen, dat meester Smit naar Groenlo werd gebracht en enkele dagen later overleed, komt niet overeen met de werkelijke feiten. Hierboven is het verhaal zoals Dick Heinen het in zijn herinnering heeft.
Bronnen:
Memoires Clarel Suzan Smit Jr. © Archief Nationaal Onderduik Museum Aalten
Getuige verslag Dick Heinen © Archief Nationaal Onderduik Museum Aalten
Afbeeldingen familie Smit © Archief Nationaal Onderduik Museum Aalten
Clarel Susan Smit 3 april 1906 – 6 juni 1945
Begraafplaats Berkenhove, Grafnr. 392
Gezin Clarel Susan Smit
