Missie

Het Nationaal Onderduikmuseum is in 2004 geopend pal aan de grens met Duitsland. Het adres Markt 12 geeft weer hoe mensen in Nederland en in Duitsland de oorlogsjaren meemaakten en hoe zij in hun persoonlijke leven op de bezetting reageerden. Het museum wil simpele antwoorden bij een complexe historie vermijden. Het verhaal over de oorlog is nodig om te kunnen begrijpen waarom mensen bepaalde keuzen hebben gemaakt. Het Nationaal Onderduikmuseum op Markt 12, zomaar een adres in Oost-Nederland, vertelt dat verhaal. Hier woonde een gezin: vader, moeder, kinderen. Er waren onderduikers op zolder, tegelijk was de grote voorkamer gevorderd voor het bureau van de Ortskommandant en vond de hele buurt in de kelder een schuilplaats tegen de vele bombardementen.

Onderduiken aan de grens

Net als Markt 12, speelde de grensplaats Aalten in de oorlog een bijzondere rol. Families woonden en werkten aan weerszijden van de grens en waren tot de Tweede Wereldoorlog sterk verbonden. Aalten had tijdens de oorlog procentueel het hoogste aantal onderduikers van het land en bood onderdak aan zo’n 500 evacués uit Scheveningen. Beleving en betekenis staan centraal in Nationaal Onderduikmuseum en de bezoekers, van jong tot oud, kunnen zelf op onderzoek naar de verborgen verhalen van de bewoners en de gemeenschap van Aalten tijdens de oorlog. Het is een belevingsplek waar de geschiedenis van het pand nog letterlijk is af te lezen en de oorspronkelijke onderduik- en schuilplek nog toegankelijk zijn.

Euregionaal

Het Nationaal Onderduikmuseum is gefinancierd met euregionale-, rijks en provinciale middelen. Aanvullend zijn projectsubsidies toegekend vanuit de Europese subsidieregeling INTERREG voor innovatieve en duurzame projecten die Europa sterker maken, om educatieve programma’s en een documentatiecentrum te ontwikkelen.  Het Nationaal Onderduikmuseum is sterk georiënteerd op Duitsland en de verbinding met culturele organisaties en het onderwijs in Nordrhein-Westfalen. Met het voormalig werkkamp Augustachacht bij Osnabrück is er vanaf het eerste uur programmatische samenwerking. Het Nationaal Onderduikmuseum maakt ook deel uit van de Liberation Route Europe. Op het museumplein is via een Luisterkei het persoonlijke verhaal van oud-bewoonster Jenny Kempink (en haar ouders en zusje) te beluisteren.