Een icoon van het verzet is niet meer

Frank Dell | 4 juli 1923 - 30 mei 2022

De Britse RAF-piloot Frank Dell wordt met zijn Mosquito bommenwerper in de nacht van 14 op 15 oktober 1944 neergeschoten bij Münster. Hij redt zich met zijn parachute, loopt vijf nachten naar de grens met Nederland en wordt slapend gevonden in de hooiberg van de familie Breukelaar in Lintelo. Bij de verzetsfamilie Diepenbroek aan de Pasdijk vindt hij een paar weken onderdak.

De daaropvolgende maanden krijgt hij een onderduikplek bij de familie Bernard en Dora Prinzen op Somsenhuus in IJzerlo met hun tien kinderen. In totaal verblijven bij de Prinzens eind 1944 zeven vliegeniers, die daar tot de bevrijding blijven. Hij heeft het hier erg naar zijn zin, maar wil hen niet verder in gevaar wil brengen. Samen met piloot Joe verkast hij naar het gezin van Daatje en Willem Hoftijzer met hun kinderen. Daar ontmoet hij Lange Henk, Jan Ket en tientallen andere lokale verzetsmensen.

Dell maakt vervolgens vanaf het begin deel uit van de gecombineerde Aaltens/Varsseveldse Knokploeg (KP), die zich in de naburige boerderij de Bark voorbereidt om de geallieerden die in aantocht zijn te ondersteunen. Frank Dell assisteert bij de wapendroppings van de geallieerden in het Aaltense Goor; hij kent de wapens en kan verzetsmensen trainen in het gebruik ervan. Eind februari 1945 raakt hij betrokken bij een groot oorlogsdrama van de Achterhoek – het doden van vier Duitse soldaten – met als gevolg de executie bij Rademakersbroek van 46 Nederlandse verzetsmensen door de nazi’s. Over dit drama is momenteel een expositie in het museum te zien (Geef de namen een gezicht).

Frank Dell overleeft de oorlog en start een carrière bij British Airways als piloot voor de burgerluchtvaart. Op 26 april 1947 trouwt hij in Londen. De foto laat hem en zijn vrouw Isabel lachend zien samen met de echtparen Hoftijzer en Prinsen uit IJzerlo en het echtpaar Lemcke (onderduiker). Dell keert met regelmaat terug naar de Achterhoek om de herdenkingen op het Rademakersbroek bij te wonen en zijn onderdakfamilies te bezoeken. Met hen heeft hij altijd contact gehouden. In zijn boek ‘Mosquito Down‘ beschrijft hij op een pakkende manier zijn oorlogsbelevenissen.

Op 30 mei 2022 overleed hij op 98-jarige leeftijd.

Het Nationaal Onderduikmuseum beschouwt Frank Dell als een icoon van verzet, onderduik en vrijheid. Het verhaal over de periode in zijn leven, waarin hij in Aalten verbleef, maakt een belangrijk onderdeel uit van de collectie van het museum.